Yaz tatilinde bizi bekleyen tehlikelerden birisi de güneş ışınlarıdır. Gün boyu güneş altında çalışan kişilere özel bu yayınımızda güneş ışınlarının zararlarını ve korunma yollarını anlattık buyrun;
Güneş ışınları
200 - 400 nm boyundaki ışınlardır
- Yeryüzüne ulaşma oranları % 0.3 - % 6.8
- % 75’i saat 10:00-15:00 arasında
- En yoğun 11:00 – 13:00
Güneşin etkileri
D vitamini sentezi
D vitamini sentezi
- UVB etkisi ile oluşur
- Deri kanserinden korumaya yardımcı
- Aşırı maruziyet sorun !!!!!
- Deride melanin oluşumunu artırır
- Psikoloji üzerine olumlu etkisi vardır
Ultraviyole ışınları
- UVC = 200 – 290 nm
- UVB = 290 – 320 nm
- UVA = 320 - 400 nm
UVC
- Yeryüzüne ulaşmaz
- Karsinojeniktir
- 15-20 yıldır ozon tabakası incelmesi önemli
- Mikrop öldürür
- Sterilizasyonda kullanılır
- Kızarıklık oluşturur
- Lekeye neden olmaz
UVB
- Melanin pigmentini arttırır
- Koyulaşma oluşturur
- Güneş yanığından sorumludur
- Yeryüzüne ulaşan ışınların % 0.3 – 0.5’i
- DNA hasarına yol açar
- UVB’nin etkisi
UVA’dan 600-1000 kez fazladır
- Biyolojik olarak en aktif ve potansiyel olarak zararlı ışın türüdür
- Kansere neden olur
- Fotoyaşlanmada rol oynar
- Bağışıklık sistemini baskılar
UVA
- Enerji yönünden fakirdir
- UVB’den daha az zararlı
- Derin etkili
- Yeryüzüne UVB’den
- 10-20 kat fazla ulaşır
- Birikici etkisi önemlidir
Güneşin çok
yönlü etkileriUV’nin deriye kısa ve uzun dönem etkileri
- Güneş yanığı
- Bronzlaşma
- Bağışıklık sistemi baskılanması
- Yaşlanma
- Kanser oluşumu
- DNA hasarı
Güneş yanığı
- Aşırı UVB’ye maruziyet sonucu oluşan yangısal reaksiyon
- Yangı
- Hücrede DNA hasar
Bronzlaşma- Daha az yoğun veya kısa süre maruziyet sonucu deri koyulaşması
- Renk koyulaşmasının amacı hücre DNA’sını bir şemsiye gibi korumak
Ani renk koyulaşması
- UVA’nın etkisi ile ortaya çıkar
- Güneşe çıktıktan 1 dk- 1 saat arasında deri koyulaşır
Kalıcı pigmentasyon
- UVB ışınları ile oluşur
- Güneşe çıktıktan 72 saat sonra belirir
- UV dozu yüksek olmalıdır
Güneşin bilinmeyen yüzü
- Bebek cildi, doğumsal lekelerhariç, lekesizdir
- Tüm lekeler güneşe maruz kalma sonucu yıllar içinde oluşur
- Lekesiz görünen bir cilt Wood ışığı altında incelendiğinde güneşe bağlı lekeler görülür
Deri kalınlaşması
-
Çoğunlukla UVB etkisi ile Derinin üst tabakalarının normalin 2-4 katı kalınlaşması söz konusudur
- Güneş ışınlarına karşı koruma sağlar
Fotohasarlı deri
- İnce ve kaba kırışıklıklar
- Renk koyulaşması, damarlanma
- Deride kabalaşma
- Deride incelme
- Bağışıklığın baskılanması
- Deri kanserleri
- Melanom !!!!
- Deri hücrelerin de ölüm -anormal bağışıklık yanıtı -yangı
- Hücrede kanser oluşumuna yol açan mutasyon
Deri kanseri
Deri kanserleri görülme sıklığı artmaktadır- İncelmiş ozon tabakası
- Sıcak bölgelerde tatil alışkanlığı
- Güneşlenme alışkanlığı
- Açık hava sporları
İngiltere’de yılda 40.000, ABD’de ise 51.000 deri kanseri !!!
- UV ışınları düşük dozlarda bile kanser nedeni olabilir
- Deri tipi, kanser riskinde önemli rol oynar
Melanom görülme sıklığı25-34 yaş arasında:
- Erkeklerde en sık görülen 4. kanser
- Kadınlarda ise en sık görülen 2. kanser
- Her yıl 100.000’in üstünde melanom tanısı
- Her saatte bir kişi melanomdan hayatını kaybetmektedir
- Deri kanserlerinin %90’ı
- Melanomların %60’ı UV ışınlarına bağlıdır
GÜNEŞTEN KORUNMA
Yap ! Yapma !!!
- Deride hafif kızarıklık varsa dikkat
- Gölgede kalınmalı
- Tatillerde güneşten bilinçli yararlanılmalı
- Güneşten korunma konusunda bilgilenilmeli
- Yanık ten deri kanserinden korumaz, unutulmamalı !!!!!!
- Mümkün olduğu kadar deri örtülmeli
- Şapka giyilmeli
- Dışarıda kalma saatlerine özen gösterilmeli
- Güneşten koruyucular konusunda hekimden bilgi alınmalı
إرسال تعليق